Temat jest bardzo obszerny i rozwojowy, będzie się więc tu ukazywał w odcinkach.
Spis treści
1. Czym jest kamizelka pilota - skąd się wzięła w filmie i do czego może służyć
2. Wygląd i rozmiary
- dokładne rysunki wyglądu i rozmieszczenia wszystkich elementów (przód, tył, boki, zapięcie, klamerki)
- dokładne wymiary
- jak dopasować rozmiar do swojej sylwetki
3. Potrzebne materiały
4. Jak to jest zrobione
- części składowe (wykroje poglądowe)
- jak zrobić wykrój (krok po kroku)
- jak to pozszywać (krok po kroku)
5. Inne kamizelki
- wersja zimowa (TESB)
- Luke TESB
- ROTJ
- Rogue1
- BoShek
- kamizelka dla pilotki
1. Czym jest kamizelka pilota
Kamizelki używane przez Luke'a i spółkę zostały uszyte specjalnie do filmu, a jako wzór posłużył element eksperymentalnego skafandra kosmicznego Windak, jaki znajdował się w posiadaniu wytwórni (większa dyskusja na ten temat: http://501.hekko24.pl/www/forum/viewtop ... 3&start=15). Przy okazji - nie wiem, czy celowo, czy tak im samo wyszło - odrobinę zmieniono krój (przynajmniej w porównaniu do Windaków, jakich zdjęcia widziałam).
Do czego może służyć taka kamizelka? W prawdziwym skafandrze, na ile moja nikła wiedza mi podpowiada, najprawdopodobniej stanowiła element systemu kompensacji ciśnieniowej. Na dużych wysokościach (nie mówiąc już o próżni kosmicznej) powietrze jest zbyt rozrzedzone, aby człowiek mógł oddychać (nawet jeśli składałoby się z czystego tlenu). Oprócz podania mieszanki oddechowej pod odpowiednio dużym ciśnieniem, pilota trzeba jeszcze ubrać w szczelny skafander, który będzie dostosowywał się, aby zawsze dokładnie zrównoważyć ciśnienie tejże mieszanki wewnątrz organizmu - w przeciwnym przypadku kosmiczna przygoda szybko skończy się chorobą dekompresyjną i śmiercią. (Ewentualnie, pilot może przebywać w szczelnej kabinie wypełnionej powietrzem o odpowiednim ciśnieniu - w takim przypadku też zwykle stosuje się skafandry kompensacyjne, na wypadek, gdyby coś się popsuło albo trzeba się było katapultować. To ostatnie, rzecz jasna, dotyczy samolotów, nie rakiet...)
A do czego to mogło służyć w Odległej Galaktyce, gdzie prawa fizyki i technika różniły się od naszych? Cóż, kompensacja ciśnienia nie była potrzebna, gdyż - jak uczą książki z dawnego EU (obecnie Legends) - pilot miał wokół siebie ochronną bańkę pola magnetycznego, która izolowała go od próżni, nie pozwalając uciec otaczającemu go powietrzu nawet, gdy w statku zbiła się szybka albo gdy musiał się katapultować (szkoda, że w naszym świecie tak to nie działa...). W rurkach kamizelki mogą więc kryć się przewody z prądem, potrzebne do wygenerowania tegoż pola.
Biorąc pod uwagę, że starwarsowa technika jest bardziej zaawansowana i różna od naszej, w kamizelce mogą też znajdować się czujniki do monitorowania funkcji życiowych pilota i regulacji różnych parametrów środowiskowych (ogrzewanie/chłodzenie, przykładowo).
Wreszcie, może stanowić ona część - rozumianego na sposób gwiezdnowojenny - układu kompensacji przeciążeń.
2. Wygląd i rozmiary
Według aktualnych standardów Rebel Legionu, kamizelka powinna spełniać następujące wymogi: http://501.hekko24.pl/www/forum/viewtop ... 109&t=3431
I tutaj muszę od razu jasno zaznaczyć: W STANDARDACH JEST BŁĄD, dotyczący minimalnej liczby rurek na tylnej części kamizelki. Powinno być "co najmniej 15". Wzięło się to zapewne stąd, że w niektórych ujęciach kamizelka Luke'a (na której się wzorowano) ma jakoś tak zawinięty górny brzeg, co wygląda jak dodatkowa rurka. W innych ujęciach widać jednak wyraźnie, że rurek jest 15. Dla jasności: Biggs i Dreis również mają po 15 rurek, natomiast niektórzy piloci w scenie odprawy - 16. I tego będę się dalej trzymać, ponieważ w przypadku różnicy pomiędzy spisanymi standardami a źródłami filmowymi, pierwszeństwo ZAWSZE ma to, co widać w filmie.
(A niezależnie, jestem dziad futerkowy, bo przegapiłam moment ustalania nowych standardów i nie wzięłam udziału w dyskusji.)
Do określenia dokładnego wyglądu kamizelki użyłam następujących źródeł:
. Wszystkie wymiary i krój wyznaczyłam na podstawie screenów z "Nowej nadziei" (z tej strony: https://starwarsscreencaps.com/), głównie ze scen rozmowy Luke'a z Biggsem i Dreisem, odprawy pilotów i wsiadania do myśliwca. Przy wymiarowaniu przyjęłam następujące założenia:
- szeroka przerwa między rurkami na przedniej części ma dokładnie 2" szerokości,
- przerwa między rurkami na tylnej części (tam, gdzie biegnie pasek) ma dokładnie 1 1/2" szerokości,
- ramiączko ma 1 3/4" szerokości.
. Niektóre detale wykończenia podpatrzyłam na oryginalnej kamizelce od Windaka:
http://s968.photobucket.com/user/Pete-S ... t=3&page=1
(i podejrzewam, że kombinezon na zdjęciach to ten sam, który posłużył jako strój BoSheka
). Pewne szczegóły - głównie rozmieszczenie szelek i kształt bocznej krzywizny - zaczerpnęłam też z tego tutoriala:
http://www.forum.rebellegion.com/forum/ ... hp?t=19556 . (Na chwilę obecną nie jest on już jednak za dobry, bo podane wymiary i krój różnią się od filmowych. A do metody szycia też mam trochę zastrzeżeń.)
Na podstawie powyższych, kamizelka - model ANH wygląda następująco:
Przód:
Tył i zapięcie boczne:
Klamerka od bocznego zapięcia - najbardziej zgodna z filmową (zdjęcie ze strony RL). Na czerwono zaznaczyłam właściwe wymiary:
Tylny pasek - sama klamerka i zapięcie:
Wymiary
Wymiary większości detali są stałe, zamieściłam je na rysunkach. Długości i szerokości samej kamizelki zależą od wymiarów pilota - jak udało mi się stwierdzić, dla aktorów strój ten szyto w dwóch (co najmniej) rozmiarach:
"M" - wzrost ok. 165-175cm (Luke, Biggs - dla jasności, pan Hagon jest dużo niższy niż - według źródeł - grany przez niego Biggs)
przód:
ap = 8 1/2" = 216mm
hp = 8 1/2" = 216mm
gp = 3" = 76mm
xp = 14mm
yp = 17mm
zp = 25mm
odstępy między rurkami = 5mm
tył:
at = 9" = 229mm
ht = 10 1/2" = 267mm
gt = 3 1/2" = 89mm
xt = 15mm
yt = 15mm
zt = 30mm
odstępy między rurkami = 6mm
"L" - wzrost ok. 175-185cm (Dreis, niektórzy piloci na odprawie)
przód:
ap = 10" = 254mm
hp = 9 1/2" = 241mm
gp = 3 1/2" = 89mm
xp = 11mm
yp = 18mm
zp = 30mm
odstępy między rurkami = 8mm
tył:
at = 11" = 279mm
ht = 11 1/2" = 292mm
gt = 3 3/4" = 95mm
xt = 13mm
yt = 17mm
zt = 30mm
odstępy między rurkami = 8mm
Liczby powyższe, w razie potrzeby, można ekstrapolować dla pilotów wyższych lub niższych. W przypadku osób bardzo wysokich można zwiększyć liczbę rurek (tak, aby odległości między nimi nigdy nie były znacząco większe od 8mm), zawsze jednak u dołu części przedniej i u dołu części tylnej muszą być po dokładnie 2 rurki.
(Myślę jednakowoż, że znacząca większość załapie się na rozmiar "L"
)Szerokość dolnej części kamizelki (bp i bt) wyznacza się tak: mierzymy obwód klatki piersiowej OK, odejmujemy od niego 15cm (na zapięcia), a to, co zostało, dzielimy na dwie części, tak, aby bp było trochę większe niż bt (różnica między nimi powinna być tym większa, im lepiej umięśniony pilot).
W przypadku pilotów bardzo szczupłych (bądź przeciwnie), aby kamizelka dobrze leżała, wymiary pionowe trzeba dopasować do wzrostu, a poziome (ap, at, zp, zt) wziąć o parę cm - a nawet "o rozmiar" - mniejsze (albo większe). Piloci o szczególnie dużym OK przy wyznaczaniu bt i bt mogą przyjąć, że zapięcia są trochę szersze (np. 20cm).
Przykłady:
Pilot średniej budowy, wzrost 180cm, OK=90cm => rozmiar "L", bp=39cm, bt=36cm
Pilot bardzo wysoki, dobrze zbudowany (wzrost 188cm, OK=97cm) => rozmiar "większy niż L", bp=43cm, bt=39cm
Długość ramiączka kamizelki to odległość między górnym brzegiem przedniej a górnym brzegiem tylnej części kamizelki, mierzona po lekkim skosie (zgodnie ze sposobem, w jaki jest ono wszyte). Górny brzeg z przodu powinien być się tuż poniżej kołnierzyka-stójki kombinezonu, a z tyłu znajdować się jakieś 6-7cm od niego. W zależności od gabarytów pilota, będzie to od kilkunastu do dwudziestu-kilku cm (ale nie mniej niż 16, bo głowa nie przejdzie
). 3. Potrzebne materiały
Tkanina o splocie płóciennym (https://pl.wikipedia.org/wiki/Splot_p%C5%82%C3%B3cienny), w kolorze białym. Dla Soontira Fela (i imperialnych pilotów 181 Pułku
) - jasnoszarym/popielatym.Bardzo dobrym rozwiązaniem jest kordura/kodura (ang. ballistic nylon) - mocna, impregnowana tkanina, z jakiej szyje się plecaki, sportowe torby, pokrowce itp.. Jest dość gruba, więc nie trzeba dawać podwójnych warstw, i nie strzępi się przy krawędziach. Wadą natomiast (w przypadku robionej z niej odzieży
) jest całkowita nieprzepuszczalność dla wilgoci i powietrza (szczęśliwie, kamizelka przykrywa tylko małą część tułowia).Można również użyć impregnowanego ortalionu, który jest bardziej przepuszczalny, ale ma on drobniejszy i trochę inny splot i, niestety, odrobinę strzępi się przy brzegach. Ponieważ jest cieńszy, spodnią część kamizelki trzeba zrobić z dwóch warstw, do obszycia rurek wystarcza pojedyńcza. Poza tym w czasie szycia na maszynie trzeba od czasu do czasu czyścić igłę, bo substancja impregnująca lubi ją oblepiać
.
Zakładając, że (jak to zwykle ma miejsce) szerokość beli materiału jest równa 150cm, na kamizelkę potrzeba:
- w przypadku kodury - mniej niż 1mb tkaniny (dla pilota o wzroście 160cm potrzeba ok. 0,6mb materiału),
- w przypadku ortalionu schodzi trochę więcej, ale powinien wystarczyć 1mb.
Kodura kosztuje od 10zł/mb, ortalionu dawno nie używałam, ale jest chyba droższy.
Kawałek skóry lub sztucznej skóry na wzmocnienia bocznych zapięć. W kolorze zgodnym z tkaniną - białym lub białawym (co prezentuje się nawet lepiej niż czysta biel), dla Fela szarym. Wystarczy ścinek mniej więcej wielkości dłoni (10 x 15cm). Można to bez problemu dostać np. w zakładzie tapicerskim albo kaletniczym, wystarczy ładnie poprosić.
Rurka o średnicy 6mm. Najlepsza jest przezroczysta rurka poliuretanowa. Można ją kupić w sklepie akwarystycznym (wężyk CO2). Potrzeba będzie od 6 do 8 mb (w zależności od rozmiarów pilota), a kosztuje od 2zł/mb.
Taśma o szerokości 2,5cm (1") na zapięcia i pasek z tyłu, w kolorze kamizelki. Może to być najbardziej zgodna z filmową gruba taśma bawełniana ("jodełka") albo taśma parciana. Potrzebny będzie niecały metr, a kosztuje od 1zł/mb.
Dwa srebrne zapięcia typu "tik-tak", najlepiej o kształcie i rozmiarach podanych wyżej. Można próbować je kupić w sklepie z artykułami kaletniczymi (okucia kaletnicze) albo poszukać na starzyźnie jakiejś teczki z podobnymi. Zadanie może być trudne, bo obecnie modne są bardziej nowoczesne formy zapięć... z kolei przy starych teczkach czy walizkach prawie na pewno będą takie o owalnym kształcie "części żeńskiej".
Mnie osobiście takie o "najbardziej pożądanym" kształcie - ale i tak trochę mniejsze, niż powinny być - udało się zdobyć RAZ. W sklepie "Majax" w Warszawie, kosztowały 9zł/szt. Obecnie już im się skończyły, teraz mają w tej samej cenie takie, w sumie ładne, ale też trochę za małe i trzeba do nich dokupić nity mocujące (10zł/10szt):
Czarna klamerka-regulatorek do paska o szerokości 2,5cm. Najlepsza - bo zgodna z filmową - jest klamerka od plecaka/szelek taktycznych ALICE, ale, jak na razie, nie udało mi się namierzyć miejsca, gdzie sprzedają takie luzem, a same szelki są dość drogie. Może kto inny będzie miał więcej szczęścia w szukaniu - a jeśli nie uda się upolować oryginalnej, wystarczy zwykła plastikowa, która w pasmanterii kosztuje kilkadziesiąt groszy.
C. D. N.
